Wilhelmina en de vingerkom

In 1900 stuurde Nederland de kruiser Gelderland naar Zuid-Afrika om Paul Kruger, de bejaarde president van de republiek Transvaal, naar Europa te halen. Hij wilde daar een laatste (vergeefse) poging doen steun bij de grote mogendheden te vinden voor de vrijheidsoorlog van de Transvaalse Boeren tegen Engeland.

Tijdens zijn bezoek aan Nederland werd Kruger door de twintigjarige koningin Wilhelmina op haar paleis ontvangen, waar hem een staatsdiner werd aangeboden. Daarbij zag de eenvoudige, onontwikkelde Boerenpresident een zilveren vingerkommetje voor een drinkbeker aan en zette het aan de mond. De hoge gasten aan het diner toonden zich diep geschokt over dit vergrijp tegen de etiquette. De lakeien wierpen elkaar veelbetekenende blikken toe, en onder de hovelingen klonk duidelijk hoorbaar gelach. Hetgeen Wilhelmina niet ontging.

Met een vorstelijk gebaar schafte ze de overtreden etiquetteregel tijdelijk af, redde ze haar bejaarde gast uit de verlegenheid en beschaamde ze de gniffelaars: ze hief eveneens haar vingerkommetje op en dronk Paul Kruger daarmee toe. Het werd ineens doodstil – en alle andere gasten volgden het voorbeeld van de koningin.


Uit: Zo hoort het nu – moderne etiquette in de praktijk, Magda Berman