Heisessie zonder de hei
Ons brein maakt plannen, heeft verwachtingen. Sterker nog, we gooien die plannen er zelf bewust in. Wij zetten ons brein voortdurend aan het werk om te bedenken hoe dingen zouden moeten zijn. Dat is niet erg, dat is nou eenmaal hoe het werkt. Totdat de dingen ánders gaan dan wij hadden bedacht. Ons brein heeft dan de neiging in de groef te blijven hangen van het oude plan. Op zo’n moment kun je boos of verdrietig worden. Je kunt ook proberen er wat van te maken. Zoals het gezegde luidt: ‘Als het niet gaat zoals het moet, dan moet het maar zoals het gaat.’
Elk plan B heeft de potentie om leuker, avontuurlijker en gezelliger worden dan plan A.
Durf je plan te laten varen
Wat is er precies nodig om ‘ja’ te kunnen zeggen tegen het in de soep lopen van een mooi bedacht plan? In feite moet je je verwachting los kunnen laten om ruimte te scheppen voor iets nieuws. Veel mensen zijn zogenaamde ‘maximizers’, mensen die per se het maximale uit een situatie willen halen en tot het uiterste gaan in hun perfectionisme. Daartegenover zijn er de ‘optimizers’, degenen die het doen met wat zich aandient en hun oorspronkelijke plan durven te laten varen. We zeggen expres durven, want er is moed voor nodig om de prijs te betalen voor het laten varen van je ideaal georganiseerde plan.
Optimizers zijn bereid plan A te laten varen en voor plan B te gaan. Het leuke is alleen: soms blijkt plan B superieur aan plan A te zijn. En dan ben je ineens aan het omdenken en maak je van een probleem een nieuwe mogelijkheid. Want elk plan B heeft de potentie om leuker, avontuurlijker en gezelliger worden dan plan A. Dus geef vanaf nu jezelf als het even anders loopt de opdracht te stoppen met vasthouden aan hoe het had moeten zijn en stel je dan open voor hoe het zou kunnen zijn. Jij had een plan met de wereld? Hoera. Blijkbaar heeft de wereld nu een plan met jou!
Maak er wat van!
‘Maak er wat van’ is makkelijk gezegd, maar als je midden in de ellende zit, lijd je bijna automatisch aan tunnelvisie. Je wilt dat het probleem weg is. Dat het verdwijnt. Je wilt het oplossen. Maar al die aandacht voor het probleem weerhoudt je er tragisch genoeg van om gewoon te kijken naar wat er is. Hoe meer je bezig bent met wat er zou moeten zijn, des te minder ben je in staat te kijken naar wat er zou kunnen zijn.
Inmiddels schrijven, spreken en trainen we al meer dan twintig jaar over ja zeggen en omdenken, maar nog steeds hebben ook wij eerst de neiging, zodra iets anders is dan gepland, om niet naar de feiten te kijken, maar naar ons plan. Niet te kijken naar wat er is, maar naar wat er zou moeten zijn. Een voorbeeld.
Zwijgend brainstormen
Zo wilden we een tijdje geleden voor Omdenken een dag brainstormen, plannen maken, nadenken over de langere termijn. We wilden dat met z’n drieën doen en hadden bedacht om dat al lopend te doen. Zeg maar een soort heisessie, maar dan zonder hei. Een mooie route daarvoor was een pad langs de Kromme Rijn. De route had alleen één probleem: het pad bleek grote delen zo smal dat je daar nauwelijks met z’n tweeën naast elkaar kon lopen. Laat staan met z’n drieën. Irritant. We dachten al na over andere wandelroutes (of misschien toch een zaaltje), totdat we bedachten: kunnen we dit probleem niet omdenken? Laten we nou accepteren wat er is, er ‘ja’ tegen zeggen en kijken wat we zouden kunnen doen. Toen bedachten we: zou de onmogelijkheid om te overleggen niet juist een mogelijkheid kunnen betekenen? Wat als we nu eens niet overleggen?! Zou het niet kunnen praten niet juist de bedoeling kunnen zijn?
Zo ontstond het idee een zwijg-praat-zwijg-wandeling te ondernemen. Wat was het idee? We zouden vertrekken met een gezamenlijke vraag, ieder zou vervolgens in stilte een stuk lopen en over die vraag nadenken, een paar honderd meter verder zouden we halt houden, gedachten uitwisselen en een volgende vraag verzinnen voor het volgende stuk wandelen in stilte. Zo gezegd, zo gedaan. Het resultaat? Omdat ieder voor zich steeds in alle rust kon nadenken, was de input voor elk gesprek verrassender dan we al kletsend hadden kunnen bedenken, en daardoor leverde elk overleg tussendoor inhoudelijk meer op en bedachten we slimmere ideeën. Een werkvorm die was ontstaan dankzij de onmogelijkheid te kunnen praten.
meer lezen?
Dit verhaal vind je in ons boek 'Ja'
Dit boek is een inspiratieboek. Het is geen roman met een logische verhaallijn met een begin, midden en einde. Aan de hand van verhalen, anekdotes, wetenschappelijk onderzoek en inzichten over omdenken als levenshouding gaan we op zoek naar de kracht van ja zeggen.
Ruim 200 pagina`s, full-colour, met illustraties en foto`s. Klik hier voor een inkijkexemplaar. En let op! Kijk voor je dit boek aanschaft eerst deze waarschuwing.
Heb jij ook een omdenkverhaal?
Iedere zondag lees je op deze website een Omdenkverhaal. Kom je zelf zo'n verhaal tegen? Bijvoorbeeld in de krant, op je werk, thuis of online. Of heb je zelf iets omgedacht dat perfect past tussen alle Omdenkverhalen op deze website? Laat het ons dan vooral weten, want we zijn altijd op zoek naar fraaie voorbeelden. Mail jouw verhaal of tip naar contact@omdenken.nl. Dank je wel!
